De onstuitbare opkomst van totale onzin

Er was gisteren weer de nodige ophef in het enorm rijke medialandschap van Nederland. Vertrekkend PowNed-reporter en aankomend GeenStijl-reporter Jan Roos had met medewerking van vele mainstream media via The Post Online een bericht de wereld in geholpen over zijn heldhaftige strijd tegen een horde bloeddorstige Marokkanen, nadat hij zijn auto in de Baarsjes had geparkeerd. Volgens Roos was hij aangevallen door twaalf tot vijftien Marokkaanse jongeren die met stenen gooiden en met stokken en metalen pijpen zwaaiden. Volgens hemzelf was hij niet weggerend maar had hij juist voor de tegenaanval gekozen. Dat hij zelfs geen schrammetje had opgelopen wist hij te danken aan zijn kundige laveren door de regen van stenen en een slalom langs zwaaiende stokken en metalen pijpen.

Ondanks een dringend verzoek van de politie in Amsterdam wilde Roos geen aangifte doen want dat had volgens hem toch geen zin. De reden was dat het volgens hem immers wemelde van de Marokkanen in die buurt. Dat zijn auto ook geen krasje had opgelopen ondanks de tsunami aan rotsblokken was voor bijvoorbeeld de hoofdredacteur Marcel Gelauff van de NOS geen reden om te verifiëren of het verhaal van Roos wel klopte. Ook andere media wilden niet achterblijven en citeerden Roos, die sprak over een pogrom door jihadisten. In het grootste opinieblad van Nederland Elsevier verscheen nog net geen oproep om de held Roos te ridderen, hem te eren met een standbeeld of straten naar hem te vernoemen.

Gelukkig was er een bezorgde burger die eens ging graven en deed het Parool wat nader onderzoek en wist een aantal buurtbewoners te spreken. Daaruit kwam een heel ander beeld naar voren. Nadat Roos weer wat muntjes in de parkeermeter had gegooid werd hij toegeroepen door een vijftal minderjarigen, die hem als bekende Nederlander herkenden en hem wat wilden vragen. Na wat woordenwisseling waarbij Roos zijn bekende racistische vocabulaire had ingebracht haalde hij een kapmes uit zijn auto en dreigde hij de kinderen hun ‘kankerkoppen’ af te hakken. Daarop werd er met dingetjes gegooid wat volgens buurtbewoners stenen noch metalen pijpen waren. Krapuul berichtte al eerder dat niet de jongeren maar Roos de eigenlijke agressor was.

Maar de nuance maakte voor de vele fans van Roos en een hard repressief beleid tegen minderheden niks uit. Volgens Bart Schut was iedereen die Roos niet geloofde een antisemiet en de oud-kandidaat-minister voor de PVV, oud-Rabobank-directeur nu biefstukboer in Uruguay, beloofde dat als de PVV aan de macht zou komen Jan Roos een schietwapen zou krijgen om zich te verdedigen tegen de jihadi’s van Amsterdam-West. The Post Online die het verhaal van Roos had gelanceerd — men noemt dat een scoop — trok natuurlijk de lezing van het Parool in twijfel. Een ‘journalist’ die zich voor de grap wel eens verkleedt als nazi-officier en geen aangifte doet van een aanslag van een horde bloeddorstige allochtonen is natuurlijk veel geloofwaardiger.

Het is een verhaal dat de teloorgang van de Nederlandse pers en media opnieuw illustreert. Sinds belevingsuitbaters zoals Marcel Gelauff, die sinds enkele jaren de scepter zwaait bij de nationale nieuwszender NOS, en opiniemakers het nieuws in Nederland bepalen verschijnen er steeds vaker berichten waar een paar jaar terug een enigszins kritische journalist zich voor zou schamen. Vroeger was het namelijk gebruikelijk dat men eerst bronnen controleert voordat men iemand op zijn of haar woord gelooft. Of men plaatste wat kritische kanttekeningen bij de lezing als men twijfelde aan het waarheidsgehalte. Dat is allemaal verleden tijd. Een mening telt vandaag zwaarder dan feitelijke berichtgeving.

In de Volkskrant, die zichzelf de grootste kwaliteitskrant van Nederland noemt, verscheen gisteren onder de noemer ‘Fort Europa’ — een serie over het probleem dat men heeft met asielzoekers — een artikel waarin de beheerder en enkele deelnemers van het Facebook-forum ‘Nederland mijn Vaderland’ aan het woord kwamen. Volgens de beheerder, een anoniem persoon die voor een financiële instelling werkt en vroeger op Fortuyn en nu op Wilders stemt, ontbreekt het tegenwoordig in Nederland aan historisch besef en probeert zijn forum daar een bijdrage aan te geven. De vele racistische, haatdragende en slecht geschreven reacties en de dagelijkse jubel bij verdronken vluchtelingen zijn volgens hem normale commentaren van bezorgde burgers op ontwikkelingen in de wereld. Voor een kritische kanttekening was er helaas geen ruimte. Daar is ook helemaal geen publiek voor.

Lees voor een uitgebreid bericht over de tegenwoordig geldende journalistieke principes Frontaal Naakt.

Dit artikel verscheen eerder op Krapuul, 13 augustus 2015.